Sommige koppels hebben het geluk om samen oud te worden. Als er dan één van de twee wegvalt, dan zien we nogal eens dat de andere niet lang daarna volgt. Het is een mooi voorbeeld van hoe een innige band, een innige verbondenheid mensen helpt te leven. Jezus geeft vandaag een ander voorbeeld. Hij geeft een voorbeeld van hoe rijk de verbondenheid tussen God en mens kan zijn. Hij maakt daarvoor gebruik van het beeld van een wijnstok en een druivenrank. Die rank kan maar leven, overleven zolang hij verbonden blijft met de wijnstok. Tot zover geen probleem. Voor de meeste mensen beginnen de problemen als men begint over het snoeien, want de meeste gelovigen zien God liever niet snoeien. Nu, bijsnoeien doet men niet om de rank te vernietigen, maar om er juist voor te zorgen dat hij opnieuw vrucht kan dragen. Hoe moeten we ons dat snoeien dus voorstellen? Ik denk, als we echt proberen om gelovige mensen te zijn, dat het evangelie in ons leven snoeit en bijsnoeit. Het evangelie snoeit bij wanneer we dreigen te strikken in een wildgroei die gevoed wordt door hebzucht en materialisme. En zo kunnen we nog enkele voorbeelden geven. Voorbeelden waaruit blijkt dat het evangelie ons oproept om kritische christenen te worden, mensen die niet zomaar overnemen wat er leeft in de maatsschappij. Het roept ons altijd weer op om bij alles wat we zeggen en doen na te gaan of we de menswaardigheid van onszelf of anderen niet in het gedrang te brengen. Pas als we het evangelie toelaten om ons leven te snoeien, kunnen we echte rijke vruchten voortbrengen.
Jezus gaat in het evangelie nog een eindje verder: los van Mij kunnen jullie niks. Hoe komt Hij of de evangelist tot zo’n uitspraak? Hij heeft het eerst over de innige verbondheid tussen Hem en Zijn Vader waaruit Hij de kracht en het gezag zijn kracht en gezag haalt om te doen en te zeggen wat Hij gezegd en gedaan heeft. De nieuwe visie op mens, God en godsdienst die Jezus be-leefde kon Hij alleen maar brengen als Hij zich gedragen voelde door die God. Die verbondheid is er niet zomaar, die moet opgebouwd en gevoed worden. Hoe dikwijls lezen we niet dat Jezus zich terugtrok om te bidden? Dat zinnetje staat er niet zomaar, het is essentieel om Jezus te kunnen begrijpen. Als wij in een samenleving waar kiezen voor zichzelf het motto is toch willen kiezen voor de ander, voor een echte SAMENleving, dan kunnen we dat niet op eigen houtje. Wij kunnen in deze wereld die zich vaak laat regeren door de angst, geen mensen van hoop zijn als die hoop niet gevoed wordt door ons geloof. We kunnen geen mensen vergeven als we niet door en door beseffen dat God altijd de eerste stap zet om vergiffenis mogelijk te maken. En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Een christen die zichzelf afsnijdt van Jezus, is gedoemd enkel in naam nog christen te zijn. Waar halen vandaag zoveel mensen de pretentie te zeggen dat ze christen zijn zonder ook maar één keer tijd te maken voor gebed of de Bijbel? Elk christen zou een goed mens moeten zijn, maar niet ieder goed mens is een christen. Het verschil zit in de vraag of je al dan niet met God verbonden leeft. Je kan toch maar geloven, vertrouwen in Iemand met wie je je verbonden weet? Verbondenheid kun je beter niet alleen opbouwen als je het moeilijk hebt, het is beter dat die verbondenheid er dan al is, ze zal je helpen dragen wat het leven je brengt.
In plaats van te blijven steken bij de vragen die het einde van dit stukje evangelie oproept in verband met de ranken die verbrand worden, kunnen we ook blijven stilstaan bij het fantastische nieuws dat Jezus ons in dit evangelie oproept om verbonden te blijven. Ondanks alles wat we zeggen en doen soms, wil Jezus toch verbonden blijven met ons. Ondanks alles wil Hij ons met Zijn woord en voorbeeld blijven bijsnoeien tot we mensen worden die rijke vruchten voortbrengen. Dat is iets heel anders dan wat heel wat mensen vandaag moeten horen: ik wil niks meer met je te maken hebben. Een misstap kan voldoende zijn om helemaal afgeschreven te zijn bij sommige mensen. Zo is God dus niet; Onze God is iemand die van alles wil doen opdat het best in ons naar boven komt. Iemand die dat wil doen, dat is iemand die je echt graag ziet. Het zijn toch je geliefden die het beste in je naar boven brengen, en niet je vijanden? Ook dit evangelie is dus eigenlijk weer één liefdesverklaring van God aan de mens. Ik denk dus niet dat het de bedoeling van Jezus of van de evangelist is om mensen hier met de hel om de oren te slaan. Het wil vooral een positieve uitnodiging zijn om verbonden met God te leven. Voor wie niet overtuigd is van deze succesformule, raad ik aan de kerkgeschiedenis eens te lezen. Ze puilt uit van voorbeelden van mensen die vanuit hun diep gebedsleven gebroken brood werden voor de mensen om hen heen. We zijn niet allemaal geroepen om grote heiligen te worden, maar ook wij kunnen als gewone gelovige proberen ons te laten voeden door ons geloof. Dat vraagt openheid, bereidheid en voor een deel ook loslaten en je overgeven aan God, zonder daarbij in extremisme te vervallen. Want wie in extremisme vervalt, isoleert zich van de andere wijnranken of gaat zich in het ergste geval in de plaats van de wijngaardenier stellen en dat is nu ook weer niet de bedoeling.